HIV Aşısı İnsanlarda Denenmeye 2019 'da Başlıyor
Umut verici bir HIV aşısı adayı, hayvanlarda HIV şuşlarını (türlerini) nötralize ederek gücünü kanıtladı ve neredeyse insan testine hazır.
HIV'in zayıf taraflarına kendini uydurması için tasarlanmış yeni bir deneysel aşı rejimi, farelerde, kobaylarda ve maymunlarda antikor üretti ve düzinelerce HIV türünü natüralize etti. Bu bulgular, bir çok bilinen HIV türünün natüralize edilmesini sağlayabilecek aşının, insan üzerinde klinik deneylerinin yapılmasının yolunu açtı.
Bu bulgular, "Nature Medicine Dergisi"nde 4 Haziran'da yayınlandı ve Ulusal Sağlık Enstitüleri'ne giren Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü'nün araştırmacıları tarafından yönetildi.
NIAID Aşı Araştırma Merkezi'ndeki Yapısal Biyoloji Bölümü Şefi Peter D. Kwong, Ph.D ve Merkez Direktörü M.D. R. Mascola, çalışmayı paylaştılar. Çalışma, araştırma liderleri tarafından “mükemmel” olarak adlandırılmıştır.
NIAID Direktörü Anthony S. Fauci, “NIH bilim insanları, HIV'in yapısına ilişkin ayrıntılı bilgisilerini virüs üzerinde olağandışı bir korunmasız alan bulmak için kullandılar ve yeni ve potansiyel olarak güçlü bir aşı tasarladılar. Bu mükemmel çalışma, potansiyel olarak, devam eden etkili ve güvenli HIV aşısının bulunması yönündeki arayışda önemli bir adım." dedi.
Bu aşı epitop bazlıdır. "Epitop", bir antikorun bağlandığı spesifik bir antijen bölgesidir. Bu aşı, antikorların bağlanabileceği büyük sayıdahi HIV türüne ait antijen bölgelerini baz almaktadır (Bu bölgeler üzerine kuruludur.). Bu epitop sadece iki yıl önce tanımlanmıştı/bulunmuştu.
İlk olarak, biliminsanları HIV'i natüralize edebilme şansına sahip güçlü antikorlar tanımlar sonra bu antikorları aşı ile ortaya çıkarmaya çalışırlar. Diğer yaklaşım ise, sağlam ampirik veriler toplamak için insan üzerinde deneyler gerçekleştirmektir. Bu ekibin başlangıç anlamındaki insan üzerindeki ilk deneylerinin, 2019'un ikinci yarısında başlayacağı tahmin ediliyor.
Araştırmacılar, füzyon peptide ait bilinen yapıyı kullanarak, aşıyı üretebilmek için bağışıklık yanıtını aktive edecek şekilde bir çok imünojen veya protein tasarladılar. Başırılı imünojen, güçlü bağışıklık tepkisi veren taşıyıcı üzerine bağlanmış fizyon peptide ait sekiz adet aminoasitten oluşmaktadır. Bu imünojeni, HIV uçlarının kopyası ile eşleştirdiler.
Araştırmacılar sonra, pozitif proteine ait farklı kombinasyondaki enjeksiyonları farelerdeki HIV ucunda test edip, aşı rejimlerinin ürettiği antikorları analiz ettiler. Antikorlar, planlandığı gibi HIV füzyon peptitine bağlanarak, dünya üzerinde bulunan 208 HIV çeşide ait panelden %31 oranına kadar çeşitteki virüsü natüralize etti.
Bir sonraki adım, kobaylar ve maymunlar üzerindeki deneylerin başlatılması olmuş ve aşının bir çok canlı çeşidinde de antikorlar oluşturması gibi, aynı şekilde çalıştığına dair kanıtlar sunmuştu. İnsan denekleri üzerinde denenecek kadar güvenli aşı versiyonu bulunabilmesi sonrası, gönüllü insan denekleri üzerinde dikkatlice denenmek üzere adımlar atılabilecektir.
HVTN 702 ve Imbokoda klinik çalışmaları gibi, geniş şekilde natüralize etmeye aday HIV aşı adayları da klinik ortamlarda halen gözlemlenmektedir.
Güncel olarak, araştırmacılar, daha etkili olmasını sağlayıp, daha kesin sonuçlar vermeye yönelik olarak aşı adaylarını geliştirme yolları aramaktalar. Girişimlerindeki en son yaklaşımlardan biri, çok HIV çeşidinde çalışan ve topluma uygun hale getirilmiş geniş anlamda natüralize eden aşı geliştirilmesidir.
Çeviren: Fatih Egelioğlu
Kaynak: Hivplusmag
