HIV Pozitifler Covid-19 Aşısı Olmalı Mı?
Güncelleme tarihi: 13 Tem 2021
UNAIDS (Birleşmiş Milletler HIV/AIDS Ortak Programı) 12 Ocak 2021 tarihinde “Covid-19 aşıları HIV ile yaşayan bireyler açısından güvenilir mi?” bülteni yayımladı.
COVID-19 AŞILARI VE HIV
Hala geliştirilmekte olan ya da onay alan Covid-19 aşılarının HIV ile yaşayan bireyleri de kapsayacak şekilde çoğu kişi için güvenilir olduğu düşünülüyor.
Aşıların üretim için onay almasından önce, ulusal düzenleyiciler verileri gözden geçirip aşıların güvenilir olduğundan emin oldular. Bunun sonucunda, HIV ile yaşayan bireylerin Covid-19 aşısı açısından HIV ile yaşamayan bireylere göre daha fazla risk altında olduklarını gösteren herhangi bir veri elde edilmedi.
Aşılar içinde SARS-CoV-2’den (Covid-19’a sebep olan virüs) elde edilen bazı genetik materyaller bulunuyor. Bu materyaller, SARS-CoV-2’nin insan hücrelerine tutunmak için kullandığı spike (diken) proteinine karşı antikor üretmesi için bağışıklık sistemimizi uyaran genetik materyallerdir. Hala geliştirilmekte olan ya da düzenleyiciler tarafından onaylanmış aşı çalışmalarından hiçbiri canlı aşılar kullanmıyor. Bu yüzden de bu aşıların bağışıklık sistemi olumsuz etkilenmiş kişilerde (örneğin HIV ile yaşayan ama viral yükü bastırılmamış olan kişiler) de güvenilir olması gerekiyor.
Bazı aşı denemelerinde Güney Afrika gibi HIV’in çok daha yaygın olduğu ülkelerden de katılımcılar bulunuyor. Böylelikle, bu denemelerde HIV ile enfekte kişiler de yer almış olacaklar. Bazı denemelerde tedbir amacıyla HIV ile yaşayan kişilere yer verilmedi.
Birçok aşıda olduğu gibi, Covid-19 aşılanmasından sonraki günlerde bazı kişiler hafif belirtiler (tipik olarak kol ağrısı), bazen de genel bir kırgınlık ve hafif ateş deneyimlediğini belirtti. Çok az sayıda kişide de ciddi alerjik reaksiyona rastlandı. Bu reaksiyonlar, aşı yapıldıktan sonra kişilerin 15 ile 30 dakika arası gözetim altında tutulmasıyla müdahale edilebilecek reaksiyonlardı. HIV ile yaşayan bireylerde hafif ya da daha ağır reaksiyonların görece yüksek oranda görüleceğine ilişkin beklentinin oluşmasına dair herhangi bir sebep yok.
Bir aşının ağır yan etkileri ilk aşılanan kişiler arasında belirlenemeyecek kadar nadir ortaya çıkabilir. Ancak, nadir ama ciddi sonuçları olacak olumsuz olayların halk sağlığı yetkililerine ve aşı üreticilerine bildirildiğinden emin olmak için takip sistemleri kullanılıyor.
HIV ile yaşayan bireyler Covid-19 aşısı olmalı mı?
Covid-19 aşısı, tüm kişiler ve topluluklar için sağladığı faydaların (SARS-CoV-2’ye bağlı ciddi hastalıkların önlenmesi ve virüs bulaşının potansiyel olarak azaltılması) aynısını HIV ile yaşayan bireylere de sağlamaktadır. Yine de, virüsün toplumdaki görünürlük seviyesi çok düşük rakamlara ulaşana kadar hatta sonrasında da, insanlar bu virüse karşı önleyici tedbirleri almaya devam etmelidirler (sosyal mesafe, kişisel hijyen ve el yıkama, maske kullanımı).
HIV ile yaşayan bireyler, sağlıklı kalmalarına ek olarak HIV bulaşını da önleyen etkili antiretroviral tedavi almalıdırlar.
Çeviriyi yapan gönüllümüz Burak Güzel’e çok teşekkür ederiz.
